Λέσχη Ανάγνωσης Ενηλίκων

Την 13η Ιανουαρίου 2025 έγινε η πρώτη για την καινούρια χρονιά συνάντηση των μελών της Λέσχης Ανάγνωσης Ενηλίκων της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης «Κ. Κούμας» στο Αναγνωστήριο της Βιβλιοθήκης. Αφού ανταλλάξαμε τις καθιερωμένες ευχές, το βιβλίο που συζητήσαμε ήταν ο «Αρκτικός» της Ιωάννας Ντούμπρου.

Η συγγραφέας δηλώνει ότι έχει ταξιδέψει πολύ και με πολλούς τρόπους και ενίοτε κάνει τα ταξίδια της βιβλία. Ένα τέτοιο βιβλίο φαίνεται να είναι κι ο Αρκτικός. Το κεντρικό πρόσωπο της αφήγησης είναι μια γυναίκα γύρω στα πενήντα και στα πρώτα κεφάλαια ασχολείται με την ανάπτυξη των βασικών γεγονότων που αφορούν την σχέση ζωής- όπως αποδεικνύεται- με τον Π. Οι δυο τους, δεκαεπτά χρόνια μετά, αποφασίζουν να κάνουν ένα ταξίδι στον Β. Πόλο, το οποίο και θα αποτελέσει το βασικό θέμα του βιβλίου, όπως αποκαλύπτει κι ο τίτλος του.

Το ταξίδι ξεκινά από την Ρωσία και την Πετρούπολη, της οποίας τοπόσημα θαυμάζουμε στην αφήγηση, αναφορές σε σπουδαία έργα τέχνης και συγγραφείς, καθώς και ιστορικά γεγονότα, όπως η πολιορκία της πόλης από τους Γερμανούς στον Β’ Π.Π. Στη συνέχεια, η πορεία προς τον Β. Πόλο ξεκινά με την επιβίβαση σε ένα παγοθραυστικό. Στη διάρκεια του ταξιδιού υπάρχει συχνή ενημέρωση για τα αξιομνημόνευτα που συναντούν οι επιβάτες. Ωστόσο, η αφηγήτρια με αφορμή κάποια αναφορά στην έρημο, συνειρμικά μας μεταφέρει στο Ντουμπάι, σε ένα προηγούμενό τους ταξίδι, όπου το εντυπωσιακότερο σημείο αναφοράς ήταν το ταξίδι στην έρημο κι όχι οι αναπαραστάσεις κτηρίων και πόλεων της Δύσης. «Ο Αρκτικός θυμίζει την έρημο» αφού και τα δυο σε βάζουν να αναμετρηθείς με το άπειρο. «Το μυαλό δεν σκοντάφτει πουθενά. Ανοίγει. Χάνεται».

Εύλογο το ερώτημα: «Μήπως κι ο Αρκτικός είναι ένας οριακός χώρος; Σίγουρα, είναι ένας απόλυτα μυστηριακός κόσμος, ένα μεταίχμιο ανάμεσα στο πραγματικό και στο μεταφυσικό. Είναι σαν να βρισκόμαστε σ’ ένα αόρατο σύνορο. Αν περάσουμε στην άλλη πλευρά, θα χαθούμε». Και πράγματι, και σήμερα πολλά καράβια χάνονται και στον συγκεκριμένο τόπο και έχουν γραφεί μυστυριώδεις αφηγήσεις σχετικά. Κι από την άλλη «έχεις χώρες που ερίζουν για τα σύνορα σε μια περιοχή που δεν έχει σύνορα». Που έχει όμως πλούσιο υπέδαφος. Πόσο επίκαιρη διαπίστωση! Το ταξίδι ολοκληρώνει τον στόχο του. Φτάνουν στον Β. Πόλο, όπου «οι εικοσιτέσσερις ζώνες ώρας συγκλίνουν σε ένα και μοναδικό σημείο, το τώρα.» «Πουθενά δεν αισθάνεσαι πιο μικρός απ’ ότι στον Αρκτικό. Ο εγωισμός σου συνθλίβεται». «Αν πας στον Αρκτικό, είναι δύσκολο να συνεχίσεις να ζεις όπως πριν».

Γιατί κάνουμε ταξίδια; Ανάγκη εξερεύνησης, φυγής από την πραγματικότητα που ζούμε και ίσως μας βαραίνει, ανακάλυψη εαυτού, αναζήτηση των ορίων του; Ό,τι και να ‘ναι για τον καθένα, η συνειδητοποίηση έρχεται συχνά στο τέλος και μας λέει ότι πολλές φορές αυτό που θέλουμε το έχουμε ήδη. «Δεν χρειάζομαι το ασύλληπτο για να είμαι ευτυχισμένη. Η αγάπη μου αρκεί- το να υπάρχω μου αρκεί».

Το αφήγημα της Ιωάννας Ντούμπρου δεν είναι κλασικό μυθιστόρημα. Είναι ένα ταξίδι στο κόσμο και παράλληλα στον εσώτερο εαυτό. Αισθάνεσαι κάποτε ότι η πορεία της αφήγησης παρακολουθεί τους διασκελισμούς της σκέψης που -άτακτα και χωρίς βάσιμη αφορμή συχνά- μας οδηγεί σε συνειρμούς ακατανόητους κάποτε και αποπροσανατολιστικούς του θέματος. Ωστόσο, υπάρχουν και παρεκβάσεις γοητευτικές, όπως το σχόλιο με την ποικιλία των λέξεων για την ίδια έννοια, π.χ. το χιόνι στους Ιννουίτ. Το τέλος, πάντως, μας αποζημιώνει με την μικρή Δομινίκη σε ένα παιδότοπο να ουρλιάζει από τη χαρά της ζωής που της προσφέρει το παιχνίδι. Μήπως και η συνείδηση της ύπαρξης, δεν είναι άξια για μια κραυγή χαράς; Το ταξίδι, εσώτερο και εξωτερικό, ολοκληρώνει τον στόχο του με τη συνειδητοποίηση αυτή.

Η επόμενη συνάντηση της ομάδας θα γίνει στις 3 του Φλεβάρη και αντικείμενο συζήτησης θα είναι το νέο βιβλίο του Π. Χατζημωυσιάδη «Νώε». Μετά την συζήτηση θα ακολουθήσει κοπή πίτας για τα μέλη. Μέχρι τότε να είστε όλοι καλά και να απολαμβάνετε όμορφες αναγνώσεις!

Σοφία Χρηστάκη

  • background
  • background