Αποτίμηση της Επιστημονικής Διημερίδας με τίτλο «Μ. Καραγάτσης: Προσεγγίσεις στον συγγραφέα και τον άνθρωπο»
Το διήμερο 27 και 28 Μαΐου 2023 έλαβε χώρα η Επιστημονική Διημερίδα με τίτλο «Μ. Καραγάτσης: Προσεγγίσεις στον συγγραφέα και τον άνθρωπο» στη Λάρισα και τη Ραψάνη. Διοργανώθηκε υπό την αιγίδα του Δήμου Τεμπών σε συνεργασία με το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, τον Μορφωτικό Σύλλογο Ραψάνης, τη Δημόσια Βιβλιοθήκη Λάρισας «Κωνσταντίνος Κούμας», τον Σύνδεσμο Φιλολόγων Ν. Λάρισας και τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Ραψάνης.
Το Σάββατο 27 Μαΐου το απόγευμα στο κατάμεστο Αμφιθέατρο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης ξεκίνησαν οι εργασίες της Διημερίδας με την παρουσία επισήμων και πλήθους ενδιαφερομένων που απόλαυσαν τις κάτωθι εισηγήσεις των προσκεκλημένων ομιλητών.
Η Μαρίτα Παπαρούση, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και Διδακτικής της Λογοτεχνίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας, στη ανακοίνωση με θέμα «Πατρογραφίες – Γράφοντας (για) τον πατέρα σε κείμενα των Μ. Καραγάτση, Ν. Παναγιωτόπουλου και Χ. Βλαβιανού» παρουσίασε κείμενα, στα οποία οι συγγραφείς ασχολούνται, μεταξύ άλλων, και με την ιστορία του πατέρα τους. Τα κείμενα αυτά επικεντρώνονται στη σχέση μεταξύ αυτοβιογραφίας και βιογραφίας στο πλαίσιο αφηγήσεων στις οποίες οι συγγραφείς γράφουν κυρίως για τις οικογένειές τους, ειδικότερα για τον πατέρα.
Ο Δημήτρης Κόκορης, Καθηγητής Νεοελληνικής Γραμματείας, στο Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του ΑΠΘ, στην εισήγησή του με τίτλο «Θρησκευτικές-κοινωνικές ταυτότητες σε μυθοπλαστικές μορφές ιερωμένων: Παπαδιαμάντης, Καραγάτσης», προσέγγισε δύο κείμενα αφηγηματικού χαρακτήρα («Η επίσκεψις του αγίου Δεσπότη» του Αλ. Παπαδιαμάντη και το «10» του Μ. Καραγάτση), στα οποία έχουν ενσωματωθεί λογοτεχνικά πρόσωπα ιερωμένων, πρόσωπα που εμπεριέχουν στοιχεία θρησκευτικής ταυτότητας και οριοθετημένου κοινωνικού ρόλου. Τα δύο αφηγήματα αντανακλούν θεματικές και τεχνοτροπικές ορίζουσες που η γενιά του 1880 και η γενιά του 1930 ανέπτυξαν, μέσα σε πνευματικές και κοινωνικές συνθήκες, οι οποίες διαμόρφωσαν την ταυτότητα των θρησκευτικών λειτουργών και τη λογοτεχνική της αποτύπωση και αξιοποίηση.
Η Μαίρη Μικέ, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο τμήμα Φιλολογίας του ΑΠΘ, εστίασε στις «Απόκοσμες μορφές σε διηγήματα του Μ. Καραγάτση». Ο κόσμος των διηγημάτων του καθώς συμπληρώνει, διευρύνει, απηχεί ή και φωτίζει με διαφορετικό φως την μυθιστορηματική ποιητική, προβάλλει και τοπία στα οποία τα πρόσωπα αποζητούν τη συντροφικότητα της συνανθρώπινης ανάσας, την εξιλέωση και τον καθαρμό από όσα τυραννούν τις ψυχές τους.
Ο Σπύρος Κιοσσές, Aναπληρωτής Καθηγητής της Θεωρίας της Λογοτεχνίας και της Δημιουργικής Γραφής στο Τμήμα Γλωσσικών & Διαπολιτισμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, στην εισήγησή του με τίτλο «"Η εξωμολόγησις ενός συγγραφέα": Ο Καραγάτσης περί (δημιουργικής) γραφής», αναφέρθηκε σε απόψεις που έχει διατυπώσει ο Καραγάτσης σχετικά με τη διαδικασία συγγραφής ενός μυθιστορήματος, ζητήματα τα οποία συνεχίζουν να απασχολούν τη σύγχρονη αφηγηματολογία και τη δημιουργική γραφή.
Ο Τάσος Μάτος, Σύμβουλος εκπαίδευσης ΠΕ02, και η Ράνια Βερέμη, Φιλόλογος του 1ου Πειραματικού Γενικού Λυκείου Λάρισας, στο πλαίσιο της διδασκαλίας ενός εκτενούς λογοτεχνικού κειμένου σύμφωνα με τα Νέα Προγράμματα σπουδών για το Λύκειο, παρουσίασαν το σχεδιασμό και τα αποτελέσματα μιας διδακτικής προσέγγισης, που εφαρμόστηκε πιλοτικά στη Β΄ Τάξη του 1ου Πειραματικού ΓΕΛ. Τίτλος της εισήγησης «Το Μπουρίνι του Μ. Καραγάτση στο Λύκειο: αναγνωστική απόλαυση και δημιουργικές δραστηριότητες».
Τέλος η Σοφία Χρηστάκη, Φιλόλογος και Συντονίστρια της Λέσχης Ανάγνωσης της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Λάρισας «Κωνσταντίνος Κούμας», παρουσίασε αρχικά τα βασικά χαρακτηριστικά που συνιστούν μια λέσχη ανάγνωσης και στη συνέχεια τον τρόπο πρόσληψης της «Μεγάλης Χίμαιρας» του Μ. Καραγάτση από την Λέσχη, η οποία δημιουργήθηκε πριν 5 χρόνια από μέλη του Εφορευτικού συμβουλίου της βιβλιοθήκης.
Η επιλογή του συγγραφέα έγινε με κριτήριο την μυθοπλαστική του μαεστρία και την οικειότητα που δημιουργούν οι μνήμες του τόπου μας στο έργο του γενικότερα. Γιατί τελικά ο τόπος λειτουργεί ως γονιμοποιό στοιχείο, όχι μόνο για τον συγγραφέα αλλά και για τον αναγνώστη, με αποτέλεσμα η πρόσληψη του έργου να είναι περισσότερο βιωματική. Όπως επισήμανε το μέλος της Λέσχης, Βλαχοστέργιου Ευαγγελία, Φιλόλογος και Γραμματέας του Μορφωτικού Συλλόγου Ραψάνης, μέσα από τη «Μεγάλη Χίμαιρα» αποτυπώνεται η κοινωνία της Σύρου την περίοδο του Μεσοπολέμου, μια κοινωνία πολύ διαφορετική από τη δική μας κατά την ίδια χρονική περίοδο.
Η Διημερίδα ολοκληρώθηκε την Κυριακή 28 Μαΐου, στη Ραψάνη με τον Λογοτεχνικό Περίπατο, στα μέρη που καθόρισαν τη συγγραφική πορεία και το ψευδώνυμο του Μ. Καραγάτση, καθώς και την Ξενάγηση στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Ραψάνης από την Βιβλιοθηκονόμο κ. Χάιδω Πανταζή. Ακολούθησε η διαβούλευση των φορέων στο Κατάστημα της Κοινότητας με στόχο οι έως τώρα λογοτεχνικές συναντήσεις να εξελιχθούν σε θεσμό με σταθερό - περιοδικό χρονικό πλαίσιο.
